Η Συνέλευση του Τμήματος Φ.Π.Ψ. με την υπ’ αρ. 419/20-3-2019 απόφασή της προέβη στην έγκριση του Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος Φιλοσοφίας, όπως αυτό θα ισχύσει από το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020. Τα οκτώ (8) εξάμηνα αποτελούν την ελάχιστη υποχρεωτική διάρκεια φοίτησης στο συγκεκριμένο Τμήμα. Κάθε ακαδημαϊκό έτος περιλαμβάνει δύο διδακτικά εξάμηνα: ένα χειμερινό εξάμηνο και ένα εαρινό εξάμηνο. Κατά συνέπεια, το Πρόγραμμα Σπουδών περιλαμβάνει, συνολικά, τέσσερα (4) χειμερινά εξάμηνα (Α΄, Γ΄, Ε΄, Ζ΄) και τέσσερα (4) εαρινά εξάμηνα (Β΄, Δ΄, ΣΤ΄, Η΄). Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει τουλάχιστον δεκατρείς (13) εβδομάδες διδασκαλίας. Ένας συγκεκριμένος αριθμός υποχρεωτικών μαθημάτων (ΥΠ) και μαθημάτων επιλογής (ΕΠ) προσφέρονται ανά εξάμηνο είτε από το ίδιο το Τμήμα Φιλοσοφίας είτε από άλλα Τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής ή άλλων Σχολών. Τα μαθήματα επιλογής από το Τμήμα Φιλοσοφίας διδάσκονται κατά τη διάρκεια του 3ου και 4ου έτους.
Το Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Φιλοσοφίας είναι πλήρως εναρμονισμένο με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς και Συσσώρευσης Πιστωτικών Μονάδων (ΕCTS), καθώς και με το σχετικό ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο (Ν. 3374/2005, Υ.Α. Φ5/72535/ Β3-2006, ΦΕΚ 1091/10/08/06, τ.Β΄, Υ.Α. Φ5/89656/Β3, ΦΕΚ 1466/2007, τ.Β΄). Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς και Συσσώρευσης Πιστωτικών Μονάδων (ΕCTS) αποτελεί ένα φοιτητοκεντρικό σύστημα που εξυπηρετεί τον σχεδιασμό και την αναγνώριση Προγραμμάτων Σπουδών και επιτρέπει την όσο το δυνατόν πιο ομοιογενή θεώρηση των συστημάτων εκπαίδευσης των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων. Οι πιστωτικές μονάδες (π.μ., ECTS) που αντιστοιχούν στο κάθε μάθημα εκφράζουν τον φόρτο εργασίας των φοιτητών/τριών που απαιτείται για την ολοκλήρωση όλων των δραστηριοτήτων του συγκεκριμένου μαθήματος, όπως είναι η παρακολούθηση διαλέξεων, η συμμετοχή σε εργαστήρια ή σεμινάρια, η εκπόνηση εργασιών, η χρήση των πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών για έρευνα και βιβλιογραφική ενημέρωση και, τέλος, η συμμετοχή σε εξετάσεις.
Το περιεχόμενο του Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος φιλοδοξεί να καλύψει όλο το φάσμα της σπουδής του αντικειμένου της φιλοσοφίας με έμφαση τόσο στη συστηματική και την ιστορική όσο και την εφαρμοσμένη διάσταση της φιλοσοφίας. Στην πληρότητα του νέου ΠΠΣ συμβάλλει και η σημαντική παρουσία παιδαγωγικών μαθημάτων, τα περισσότερα από τα οποία διδάσκονται στο πλαίσιο παροχής της παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας στους φοιτητές/τριες του Τμήματος παράλληλα με παιδαγωγικά μαθήματα επιλογής που ευαισθητοποιούν τον μελλοντικό εκπαιδευτικό σε επίμαχα ζητήματα όπως η ψυχολογία του παιδιού και του εφήβου, η παιδαγωγική οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης, η διαπολιτισμικότητα και η πολιτισμική ετερότητα, η συμπλοκή εκπαίδευσης και πολιτισμού κ.ά. Το Τμήμα Φιλοσοφίας έχει ως αποστολή να προάγει την ανάπτυξη και τη μετάδοση των γνώσεων στη φιλοσοφία μέσα από ένα διεπιστημονικό πρίσμα, το οποίο του κληροδοτήθηκε από το Τμήμα Φ.Π.Ψ. στη μακρόχρονη και καταξιωμένη πορεία του στο χώρο της πανεπιστημιακής ζωής, της εκπαίδευσης και της επιστημονικής έρευνας. Με τον τρόπο αυτό βασική μας μέριμνα είναι να εξασφαλίσουμε στους φοιτητές/τριες μια όσο το δυνατό αρτιότερη εκπαίδευση και κατάρτιση για τη μελλοντική επιστημονική και επαγγελματική τους σταδιοδρομία και προσωπική εξέλιξη.
Με την ολοκλήρωση των σπουδών τους οι πτυχιούχοι του Τμήματος Φιλοσοφίας αποκτούν ευρύτατες επιστημονικές γνώσεις αλλά και μια σειρά δεξιοτήτων με βασικές αυτή της κριτικής σκέψης και συνθετικής αντίληψης, ώστε να μπορούν να απασχολούνται σε όλους τους τομείς του γνωστικού αντικειμένου του Τμήματος και να μπορούν να σταδιοδρομήσουν επαγγελματικά στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευσης ως καθηγητές φιλόλογοι όπως και σε φορείς πολιτισμού και παιδείας ευρύτερους ή διαφοροποιημένους από τη στενή ειδίκευση της φιλοσοφίας.
Το ΠΠΣ του Τμήματος Φιλοσοφίας ακολουθεί τόσο τα εθνικά όσο και τα διεθνή πρότυπα των Τμημάτων Φιλοσοφίας όσον αφορά τη διάρθρωσή του στον άξονα οργάνωσης δύο βασικών κύκλων σπουδών, ενός πρώτου κύκλου που έχει εισαγωγικό χαρακτήρα με μαθήματα γενικού υπόβαθρου και ανάπτυξης δεξιοτήτων και έναν δεύτερο κύκλο σπουδών που δομείται επάνω σε μαθήματα επιλογής με χαρακτήρα ειδίκευσης και ειδικού υπόβαθρου. Ταυτόχρονα, ο φοιτητής είναι υποχρεωμένος να παρακολουθήσει συναφή γνωστικά αντικείμενα φιλολογίας και ιστορίας διευρύνοντας την επιστημονική του κατάρτιση και δομώντας μια πιο στερεή επαγγελματική ταυτότητα ως μελλοντικός καθηγητής/τρια προκειμένου να εργασθεί στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Επιδιωκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών
- Σε συμφωνία με την κείμενη νομοθεσία (Υ.Α. Φ5/89656/Β3, αριθμ. ΦΕΚ 1466/ 2007), οι π.μ. (ECTS) που απαιτείται να συγκεντρώσει κάθε φοιτητής/τρια του Τμήματος Φιλοσοφίας στη διάρκεια ενός εξαμήνου σπουδών ανέρχονται στις τριάντα (30). Πιο συγκεκριμένα, σε κάθε μάθημα που επιλέγεται από τους/τις φοιτητές/τριες του Τμήματός μας αντιστοιχούν πέντε (5) π.μ. (ECTS), με εξαίρεση:
- τα δύο (2) μαθήματα ξένης γλώσσας (Ξ.Γ.), στο καθένα από τα οποία αντιστοιχούν τρεις (3) π.μ. (ECTS), και
- τα δύο (2) εργαστήρια ερευνητικής μεθοδολογίας στη φιλοσοφία, στο καθένα από τα οποία αντιστοιχούν δύο (2) π.μ. (ECTS).
Τα προσφερόμενα μαθήματα από άλλα Τμήματα ανακοινώνονται στην αρχή κάθε έτους.
- Οι ξένες γλώσσες που διδάσκονται στο Τμήμα Φιλοσοφίας είναι:
- Η αγγλική γλώσσα
- Η γαλλική γλώσσα
- Η γερμανική γλώσσα
- Για την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών και την απόκτηση πτυχίου του Τμήματος Φιλοσοφίας απαιτείται η παρακολούθηση πενήντα (50) μαθημάτων και η συγκέντρωση τουλάχιστον διακοσίων σαράντα (240) π.μ. (ECTS). Επιπλέον, σε κάθε μάθημα του Τμήματος Φιλοσοφίας αντιστοιχούν τρεις (3) διδακτικές μονάδες (δ.μ.), οι οποίες αναλογούν στις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας του συγκεκριμένου μαθήματος σε κάθε εξάμηνο. Τόσο οι δ.μ. όσο και οι π.μ. (ECTS) που αντιστοιχούν στο κάθε μάθημα απονέμονται στους/στις φοιτητές/τριες μόνο μετά την επιτυχή εξέτασή τους στο συγκεκριμένο μάθημα.
Πιο συγκεκριμένα, με την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών τους, οι πτυχιούχοι του Τμήματος Φιλοσοφίας:
- θα έχουν αποδεδειγμένη γνώση και κατανόηση θεμάτων στο γνωστικό πεδίο Φιλοσοφίας, η οποία βασίζεται στην ποιοτική εκπαίδευσή τους με θεωρητικό υπόβαθρο, που υποστηρίζεται από μεθόδους παροχής γνώσης όπως τα επιστημονικά εγχειρίδια υψηλού ακαδημαϊκού επιπέδου,
- θα έχουν την ικανότητα να συγκεντρώνουν και να ερμηνεύουν δεδομένα που αφορούν το γνωστικό τους τομέα και να διαμορφώνουν κρίσεις που εντάσσουν την ηθική και κοινωνική διάσταση στην εκπαιδευτική τους λειτουργία. Παράλληλα, είναι σε θέση να προωθούν πληροφορίες, ιδέες, προβλήματα και λύσεις τόσο σε ειδικευμένο όσο και σε μη-εξειδικευμένο κοινό και να παράγουν νέα γνώση με επιστημονικό και κοινωνικό εύρος. Διαθέτουν προχωρημένες γνώσεις στο πεδίο της φιλοσοφίας αλλά και της παιδαγωγικής, οι οποίες οξύνουν την κριτική σκέψη, προάγουν την αυτόνομη ηθική δράση και την κοινωνική και περιβαλλοντική ευαισθησία παράλληλα με τις δεξιότητες τις οποίες χρειάζεται ένας πολίτης της σύγχρονης παγκοσμιοποιημένης, πολυπολιτισμικής κοινωνίας προκειμένου να ανταποκριθεί πλήρως στις απαιτήσεις τόσο στο χώρο της εκπαίδευσης όσο και άλλων εργασιακών απασχολήσεων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα,
- με την επιστημονική υποδομή των προπτυχιακών σπουδών του Τμήματος Φιλοσοφίας, οι απόφοιτοί του θα αναπτύσσουν όλες εκείνες τις απαραίτητες δεξιότητες και έχουν γνωστικό-επιστημονικό υπόβαθρο ώστε να είναι σε θέση να συνεχίσουν αυτοτελώς και με μεγάλο βαθμό ικανότητας περάτωσης, μεταπτυχιακούς κύκλους σπουδών τόσο στο γνωστικό αντικείμενο της φιλοσοφίας όσο και σε πολλά άλλα γνωστικά αντικείμενα εντός και εκτός των ανθρωπιστικών επιστημών.
Το περιεχόμενο τόσο των μαθημάτων κορμού όσο και των μαθημάτων των τεσσάρων προχωρημένων εξαμήνων έχει διαμορφωθεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε να παρέχονται στους φοιτητές όλες οι απαραίτητες γνώσεις για την επίτευξη των μαθησιακών αποτελεσμάτων που καθιστούν τους αποφοίτους του Τμήματος Φιλοσοφίας ικανούς να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις που απορρέουν από το σύγχρονο περιβάλλον εργασίας τόσο στο πεδίο της δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης όσο και σε άλλα εργασιακά περιβάλλοντα. Η επίτευξη των επιδιωκόμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων του νέου ΠΣ, ενισχύεται:
- από τη συνεισφορά καθηγητών με υψηλό επιστημονικό κύρος και ευρύτατο επιστημονικό έργο σε διεθνές επίπεδο,
- από τα προσφερόμενα στους φοιτητές μαθήματα επιπέδου 7 (εμβάθυνσης/ειδικότητας), όπως προβλέπονται στο νέο Πρόγραμμα σπουδών.
- από τη συνέχιση της συνεργασίας με άλλους πανεπιστημιακούς φορείς, ερευνητικούς φορείς και κέντρα και από τη συμμετοχή σε δράσεις τοπικού, εθνικού και διεθνούς ενδιαφέροντος που συνεπάγονται υψηλή αναγνωρισιμότητα του Τμήματος σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών,
- από την προγραμματισμένη εφαρμογή καινοτόμων δράσεων παροχής εκπαιδευτικού έργου σε προπτυχιακό επίπεδο, μέσω ενίσχυσης του προβλεπόμενου σεμιναριακού και όσο το δυνατό περισσότερο εξατομικευμένου χαρακτήρα των σπουδών,
- από την ενίσχυση θεσμών πολλαπλής βιβλιογραφίας και σύνδεση με Ευρωπαϊκά sites μέσω της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Προβλέπεται, επίσης, η αλλαγή του τρόπου μετάδοσης της γνώσης μέσω ψηφιοποίησης των διαλέξεων και των εργαστηρίων και παροχή στους σπουδαστές CD-ROM με την ύλη γνωστικών αντικειμένων του Τμήματος,
- από την ενίσχυση μηχανισμών γλωσσομάθειας με υποχρεωτική διδασκαλία γνωστικών αντικειμένων στην αγγλική γλώσσα και ενίσχυση των μαθημάτων φιλοσοφίας ορολογίας στην αγγλική, τη γαλλική και τη γερμανική σε μαθήματα όπως αυτό της «Ἑρμηνευτικής Φιλοσοφικών Κειμένων Ι-IV»,
- από την εφαρμογή συστημάτων e-learning και e-class και την εκπαίδευση των φοιτητών με χρήση νέων τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες, εφαρμογή και της συμβατικής εκπαίδευσης, εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ευέλικτη εκπαίδευση και εφαρμογή ετήσιας αξιολόγησης του κάθε μαθήματος,
- από την ενίσχυση του Erasmus+ και της κινητικότητας σπουδαστών-καθηγητών.
Το εύρος του προγράμματος καλύπτει αρκετά από τα γνωστικά αντικείμενα που θεραπεύει και ευελπιστούμε ότι με την πρόσληψη μελών ΔΕΠ τα επόμενα πέντε χρόνια η κάλυψη περισσοτέρων αντικειμένων (μαθημάτων επιλογής) από τον β’ κύκλο σπουδών θα απελευθερώσει το πλήρες δυναμικό του Τμήματος.
Φοιτητοκεντρικός προσανατολισμός Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών
Το περιεχόμενο του προγράμματος σπουδών έχει διαμορφωθεί έτσι ώστε να παρέχει ευελιξία επιλογής και δυνατότητα προσαρμογής στις προσωπικές ανάγκες και απαιτήσεις των φοιτητών/τριών του Τμήματος, καθώς αυτοί/ές έχουν την δυνατότητα επιλογής μαθημάτων στα μεγαλύτερα εξάμηνα σπουδών. Με αυτό τον τρόπο διευρύνεται το πεδίο των γνώσεων που μπορούν να αποκτήσουν και να το προσαρμόσουν στις προσωπικές τους απαιτήσεις και επιδιώξεις. Η ευελιξία επιλογών του φοιτητή διευρύνεται με τη δυνατότητα που έχει να αποφασίζει ο ίδιος με ελάχιστες προϋποθέσεις ποια κατεύθυνση επιθυμεί να ακολουθήσει, μέσω ενημέρωσης και προσανατολισμού του (θεσμός Συμβούλου-Καθηγητή).